wol301.jpg

Wonen aan de haven


Wolstad Tilburg
In 2009 werden aan de noordzijde van de Piushaven (de “stadszijde”) de eerste resultaten zichtbaar van de transitie van de haven van een werklocatie naar een gedifferentieerd stedelijk woongebied. In dat jaar werd door ons bureau een ontwerpcompetitie gewonnen met het plan voor een woongebouw dat in de verschijningsvorm het havenkarakter van de locatie benadrukt en hierin een relatie zoekt met de (op dat moment nog te realiseren) brug “Den Ophef”. In het plan is de vernieuwde Piushaven niet geïnterpreteerd als een generieke, mondaine jachthaven maar als een plek met levendige contrasten, waar toevalligheden een plek kunnen hebben en waar de architectuur voortbouwt op de geschiedenis van dit deel van de stad. Na een lange ontstaansgeschiedenis is Wolstad in 2024 opgeleverd.
wol32.jpg
wol19.jpg
foto van de prijsvraagmaquette
wol11.jpg
wolaxo1.jpg
wolaxo2.jpg
Stedenbouw
Wolstad is het eerste nieuwe gebouw aan de zuidzijde van de vernieuwde Piushaven. Het bevindt zich op een prominente plek, precies waar er een knik zit in de haven. Hierdoor staat Wolstad, zowel vanuit het oosten als het westen gezien, op het focuspunt van lange zichtlijnen. Bovendien staat Wolstad in de zichtas van de Kempenaarplaats, het plein aan de overzijde van het water. Wolstad speelt, vanwege de positie die het inneemt, een belangrijke rol in de toonzetting van de Piushaven.

De stedenbouwkundige situatie is complex. Aan de noordzijde is Wolstad onderdeel van de havenarchitectuur en aan de zuidzijde sluit Wolstad direct aan op een woonbuurt met grondgebonden woningen. Wolstad neemt de maat, schaal en vorm (schuine daken) van de woonwijk over en brengt deze, in de massaopbouw, in “getrapte” vorm, naar de gewenste hoogte aan de zijde van het water.
wol04.jpg
wol07.jpg
wol22.jpg
Architectuur
Wolstad heeft een gedifferentieerde bouwmassa die bestaat uit een bakstenen plint en een metalen bovenbouw. Deze laatste is uit “één stuk” opgetrokken (gevel en dak). Het lage, bakstenen volume sluit aan op de woonbuurt. De vormgeving van het lage gedeelte refereert, via de metselwerkdetaillering, aan het vroegere garagegebouw. Het hoge gedeelte is bekleed met een felsplaat, met zinkcoating, en is afgestemd op de kleur en uitdrukking van “Den Ophef”. Het roept, mede door de verzinkte staalconstructie, archetypische havengebouwen in herinnering.

Wolstad reageert óók, middels de functionele inpassing van het programma, op de verschillende kanten van de locatie. Hierbij zijn er diverse woningtypes ontstaan die afwijken van het gangbare aanbod.
wol23.jpg
wol15.jpg
wol08.jpg
wol26.jpg
Op de begane grond bevinden zich (behalve entrees, bergingen en parkeerplekken) twee patiowoningen en een bedrijfsruimte. Op de bovenste bouwlagen bevinden zich tweelaagse woningen met een groot dakterras.
De drie “stadswoningen op hoogte” hebben intern, onder de schuine kap, een bijzondere ruimtelijkheid. Op de tussenliggende bouwlagen bevinden zich 3 appartementen per laag. Aan de zuidzijde hebben deze een tamelijk dichte gevel i.v.m. de privacy van de achterburen. Aan de noordzijde zit ogenschijnlijk ook een dichte gevel, maar van binnenuit bieden grote glasvlakken ruim uitzicht op de haven.
De diagonale zichtlijnen vanuit de woonkamers geven zicht over de as van de haven, hetgeen een veel boeiender uitzicht geeft dan een blik recht op het water. De balkons en dakterrassen hebben alle een bezonning op oost of west.
De energiezuinige woningen zijn voorzien van warmteterugwinning en van een individuele bodem-WKO.
wol18.jpg
wol17.jpg
wol09.jpg
Opdracht
Architectonische opgave voor de nieuwbouw van een appartementencomplex met 20 woningen

Opdrachtgever
Triborgh Gebiedsontwikkeling

Adviseur
H4D Raadgevend Ingenieurs (constructie)
WSP (bouwfysica)
Tiboveen (installatie)

Uitvoering
Berghege Heerkens Bouwgroep

Periode
2012-2023

Fotografie
Michel Kievits